رژیم غذایی مناسب پیش از بارداری 

واضح است که یکی از مهمترین عوامل موثر در تجربه یک بارداری سالم، داشتن تغذیه و رژیم غذایی مناسب پیش از بارداری است. 

تغذیه پیش از بارداری در حقیقت جزء اقدامات مهم پیش از بارداری است و باید توجه زیادی به آن داشت. داشتن رژیم غذایی مناسب میتواند روی سلامت و رشد جنین موثر باشد و اهمیت زیادی برای مادر دارد. بهتر است برای اطمینان از این موضوع رژیم غذایی زنان پیش از بارداری زیر نظر پزشک متخصص باشد. 

اقدامات پیش از بارداری و داشتن آمادگی برای بارداری تنها به داشتن چارت تخمک گذاری و کنترل حاملگی محدود نمیشود. داشتن برنامه غذایی مناسب نیز در این امر تاثیر زیادی دارد. تغذیه مناسب برای رشد جنین و تقویت بدن او باید مورد توجه باشد و اگر قصد بارداری داشتید، حداقل از سه ماه قبل باید در رژیم غذایی و سبک زندگی خود تغییراتی را ایجاد کنید. 

تغذیه پدران نیز روی سلامت جنین موثر است و باید اصلاح شیوه زندگی و رژیم غذایی مورد توجه مردان نیز باشد. 

مکمل های خوراکی مناسب پیش از بارداری 

مصرف مکمل های بارداری پیش از بارداری و طی آن توصیه میشود. مصرف این مکمل ها تمام نیازهای تغذیه ای مادر و جنین را تامین میکنند و مصرف آنها بسیار مهم است. البته تغذیه مناسب در طی دوران بارداری بسیار مهم است و مکمل ها نمی توانند جایگزین آن شوند. 

مکمل های غذایی مناسب دوران بارداری شامل اسید فولیک، آهن، کلسیم، ویتامین D، ویتامین‌ها B، ویتامین C و اسیدهای چرب امگا 3 میشود.

مواد غذایی مفید پیش از بارداری :

میوه و سبزیجات :

مصرف چند وعده میوه و سبزیجات در روز میتواند ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و فیتوکمیکال‌ها را به بدن شما برساند. این مواد در افزایش قدرت باروری موثرند و به سلامت شما در دوران بارداری کمک خواهند کرد. فیتوکمیکال‌ با رادیکال های آزاد موجود در بدن مبارزه میکند.

ازدیاد رادیکال های آزاد در بدن شما ترکیابت مضری هستند که به تخمک و اسپرم آسیب میزنند و در نهایت موجب عدم باروری خواهند شد. رادیکال های آزاد در دود ماشین، نور خورشید و برخی مواد غذایی وجود دارد.

فیتوکمیکال‌ها مواد رنگی موجود در میوه ها و سبزیجات هستند. میوه ها و سبزیجات همچون انواع کلم، فلفل های رنگی و انواع توت و هویج و … در دفع رادیکال  های آزاد نقش زیادی دارند.

کربوهیدارت :

مصرف به اندازه کربوهیدارت برای بدن بسیار مفید است. مصرف بیش از اندازه کربوهیدارت ها میتواند موجب چاقی و کاهش قدرت باروری شود، اما میزان مشخصی از این ماده باید در رژیم غذایی هر شخص گنجانده شود. منابع تامین کربوهیدارت شامل نان گندم، ماکارونی و برنج و … می باشد.

لبنیات :

فرآورده های لبنی سرشار از کلسیم هستند که شامل شیر، ماست، پنیر و کشک میشود.

ویتامین ها و مکمل ها:

ویتامین C، E و روی از مواد مغذی مهم برای دوران پیش از بارداری هستند. مصرف این مواد تاثیر زیادی بر سلامت باروری و رشد جنین دارند. به طور مثال مصرف روی کیفیت اسپرم را افزایش میدهد.

غلات :

غلات در نان گندم کامل، برنج قهوه ای و آرد جو دوسر یافت میشود که مصرف آن پیش از بارداری میتواند روی سلامت مادر و جنین موثر باشد.

اسید فولیک :

توصیه میشود چنانچه قصد بارداری دارید، مصرف اسید فولیک را آغاز کنید. مصرف مقدار مناسبی از این ماده از نقایص مادرزادی در جنین همچون نقص لوله عصبی جلوگیری می کند.

آهن:

اکثر زنان به دلیل عادت ماهیانه دچار کمبود آهن هستند. مشکل کم خونی و کمبود اهن در طی دوران بارداری نیز شایع است. از این رو مصرف آهن برای سلامت مادر و جنین ضروری است. منبع غنی آهن گوشت قرمز، مرغ و ماهی، کلم بروکلی و حبوباتی مانند لوبیا و نخود سبز می باشد.

نبایدهای رژیم غذایی پیش از بارداری 

مصرف قندهای تصفیه شده،  آرد سفید، چربی های اشباع، کافئین و مصرف جیوه برای مادران باردار مضر است. 

جیوه در برخی از انواع ماهی وجود دارد و به این منظور بهتر است مصرف ماهی را به دوبار در هفته کاهش دهید. نوع ماهی مناسب برای زنانی که تصمیم به بارداری دارند ماهی آزاد، قزل آلا و ماهی تن است. بهتر است از مصرف کوسه، نیزه ماهی، شاه ماهی و تاج ماهی بپرهیزید. زیرا این ماهی ها حاوی مقدار زیادی جیوه هستند. 

به هیچ وجه اگر تصمیم به حاملگی دارید، اقدام به رژیم سخت غذایی نکنید. وعده های اصلی مثل صبحانه را حذف نکنید. زیرا شما به تمام گروه های غذایی که در طول روز میخورید نیاز خواهید داشت. 

مصرف انواع گوشت فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و … را به کمترین مقدار برسانید و از مصرف غذاهای آماده پرهیز کنید. غذاهای آماده که مصرف میکنید باید در حدی گرم شوند که بخار از روی آنها بلند شود. 

همچنین مصرف گوشت خام و دودی نیز برای شما ممنوع است. 

از دیگر موارد ممنوع برای زنانی که تصمیم به بارداری دارند، مصرف الکل، سیگار و قرار گرفتن در معرض دود  سیگار است. 

مصرف داروهای گیاهی ناشناخته نیز برای شما ممنوع است. برخی از این محصولات قدرت باروری را کاهش میدهند و عوارض بدی روی بدن خواهند داشت. 

مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی، برخی مکمل های گیاهی، داروهای ترکیبی نیز برای شما مضر است. 

رژیم پیش از بارداری برای مردان 

تغذیه پیش از اقدام به حاملگی همانقدر که برای مادران مهم است، برای پدران نیز اهمیت دارد. مردان برای افزایش قدرت باروری باید رژیم غذایی مخصوص را رعایت کنند. 

به طور مثال توصیه میشود از حداقل سه ماه قبل از اقدام به بارداری همسرشان، مولتی ویتامین ها، روی و سلنیوم به اندازه کافی مصرف کنند. این مواد موجب افزایش تحرک و تعداد و کیفیت اسپرم ها خواهد شد. در نتیجه قدرت باروری شما بالا خواهد رفت. 

توصیه های تغذیه برای بارداری در طب سنتی

در طب سنتی، نوشیدن آب خیلی گرم یا خیلی سرد به مادران توصیه نمیشود. همچنین غذاهای تند و تلخ نیز باید از رژیم غذایی حذف شوند. مصرف غذاهای حاوی سیاه دانه و سرکه ممکن است موجب سقط جنین شود. 

مصرف غذاهای نفاخ مثل نخود و کلم برای مادران باردار توصیه نمیشود و در صورت لزوم باید کم باشد. همچنین به جای غذاهای سرخ شده بهتر است از غذاهای آب پز استفاده کنید. برای جلوگیری از خونریزی در اوایل بارداری مصرف شیره انگور و مویز توصیه میشود. 

تغذیه مناسب برای جلوگیری از زردی نوزاد

نمیتوان به طور دقیق گفت چه موادغذایی موجب زردی نوزاد می شوند، اما رعایت برخی نکات میتواند احتمال بروز این بیماری را کاهش دهد. 

نوشیدن 8 لیوان آب در روز، چای گیاهی، دو فنجان سبزیجات و میوه تازه، غذاهای پر فیبر مانند جو دو سر، انواع توت‌ها و بادام نیز مفید هستند. 

توصیه برای رژیم قبل از بارداری 

انجام آزمایش در دوران بارداری برای کنترل تغذیه بسیار مهم و ضروری است. انجام برخی آزمایش ها میتواند از بیماری های مادرزادی یا کمبود های بدن جنین و مادر جلوگیری کند. در آزمایش های مربوط به غربالگری و ژنتیک نیز وضعیت مواد مغذی در بدن مادر و جنین بررسی میشود. 

با انجام این تست ها در دوره های معین میتوانید نیازهای بدن خود را بشناسید و تغذیه خود را در این دوران اصلاح کنید. 

برای اینکه برنامه غذایی مناسب داشته باشید بهتر است از متخصص تغذیه مشورت بگیرید. پزشک تمام نکات و باید و نباید ها را در این مورد بررسی میکند و برنامه غذایی مناسب شما را ارائه خواهد داد.