خطرات بارداری در سنین بالا 

بارداری در سنین بالاتر دشوارتر خواهد بود و زنانی در میانسالی ممکن است با مشکلات زیادی برای بارداری مواجه شوند. باید گفت در سنین 30 تا 40 سال هم امکان بارداری وجود دارد و می توانید کودک سالم به دنیا بیاورید.

به طور کلی قدرت باروری در زنان از دوران بلوغ وجود دارد. هر زنی پس از تولد به طور طبیعی در بدنش یک تا دو میلیون تخمک دارد که با افزایش سن تعداد این تخمکها کم میشوند.

براساس تحقیقات سازمان ملی بهداشت (NIH)، بدن دختران در سنین بلوغ ( 10 تا 14 سالگی) و پس از آغاز قاعدگی میتوانند تخمک گذاری کنند. از این سن قدرت باروری در زنان وجود دارد. اما برای برخی دختران که آمادگی فیزیکی ندارند، شروع دوره قاعدگی نمیتواند به معنی آمادگی برای مادر شدن باشد.

به طور کلی بارداری تنها به توانایی جسمی زن مربوط نمی شود و سلامت روحی و بدنی او را نیز شامل میگردد. به این دلیل مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها (CDC)، باردار شدن و پذیرش مسئولیت کودک را برای دختران زیر 20 سال دشوار ذکر کرده است.

به لحاظ زیست شناختی نیز بهترین سن بارداری زنان در دهه سوم زندگی شان است. در این دوره بدن زنان به اندازه کافی بالغ شده و میتواند از کودک نگهداری کند. از طرفی بعد از دهه چهارم با کاهش قدرت باروری روبرو میشوند. این روند پس از 32 سالگی آغاز میشود و تا 37 سالگی ادامه خواهد داشت.

سن مناسب بارداری کدام است؟

بیشترین قدرت باروری و احتمال باردار شدن برای زنان در سنین بین 20 تا 29 سالگی است. در این دوره زنان بیشترین و باکیفیت ترین تخمک ها را دارند و خطرات بارداری نیز از همیشه کمتر است. در 25 سالگی احتمال بارداری پس از سه ماه تلاش کمتر از 20 درصد است.

زنان در سنین بین 30 تا 39 سالگی، در چهارمین دهه زندگی خود قرار دارند و کاهش قدرت باروری از این سنین آغاز می شود. از سن 32 سال به بعد احتمال باروری کمتر است و پس از 35 سالگی این روند کاهش سریعتر نیز خواهد شد. تنها برخی افراد تا 37 سالگی این مسئله اتفاق نمی افتد.

براساس برآوردها در سن 37 سالگی تنه حدود 25 هزار تخمک در رحم زن باقی مانده است. بعد از 35 سالگی شانس زنان برای مادر شدن پس از سه ماه تلاش در حدود 12 درصد خواهد بود. همچنین خطر سقط جنین و بیماری های ژنتیکی در سنین بالای 35 سال بیشتر است. بهتر است در صورتی که تصمیم به بارداری دارید، در این سنین تحت نظر پزشک باشید و معاینات و آزمایش های مخصوص را انجام دهید.

خطرات بارداری برای زنان بالای 40 سال چیست؟

در چهل سالگی توانایی باردار شدن به طور طبیعی با سرعت بیشتری کاهش می یابد و شانس شما برای بارداری پس از سه ماه تلاش تنها حدود 7 درصد خواهد بود.

به طور کلی باید گفت با گذشت زمان و بالا رفتن سن تعداد و کیفیت تخمک ها کاهش می یابد و در صورت بارداری، جنین ممکن است با مشکلات کروموزومی بیشتری روبرو شود. همچنین احتمال تولد نوزاد با نقص های ژنتیکی نیز وجود خواهد داشت.

اکثر زنان پس از چهل سالگی هم میتوانند باردار شوند و کودک سالمی به دنیا بیاورند. اما خطرات بارداری در این دوره بیشتر است.

اگر تصمیم به بارداری در سنین بالای 40 سال داشته باشید، باید آزمایش های بیشتری برای مراقبت از شما انجام گیرد. این آزمایشات برای کاهش خطر و عوارض بارداری انجام میشود.

خطر بارداری در سنین بالا جدی است و احتمال باردار شدن در این سنین تا 50 درصد کاهش می یابد. از همه مهمتر اینکه خطر تولد کودک با سندرم داون در یک زن 20 ساله 1 در 525 و در یک زن 40 ساله 1 در 65 است.

برخی از مشکلات بارداری در سنین بالا

بسیاری از زنان به دلایل مختلف همچون ازدواج در سن بالا، مشکلات اقتصادی و ناباروری و … در سنین بالا به فرزندآوری فکر میکنند. به طور کلی بارداری پس از 35 سالگی پرخطر است و عوارض و ناهنجاری های زیاد و حتی مرگ و میر برای مادر و جنین را به همراه دارد.

بارداری در زنان بالای 35 سال میتواند روی سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارد. بسیاری از پزشکان سن مناسب بارداری را بین 25 تا 35 سال میدانند. هرچند به لحاظ علمی بسیاری از مشکلات بارداری در سنین بالا برطرف شده است، اما هنوز هم خطرات زیادی متوجه مادر و کودک در این سنین می باشد.

این مشکلات شامل مواردی از جمله ناهنجاری کروموزومی، فشار خون بالا، دیابت، افزایش احتمال سقط جنین، احتمال بیماری‌های عفونی در مادران، احتمال تولد زودهنگام نوزاد و نیاز به مراقبت‌های خاص پزشکی در دوران بارداری می باشد.

ناهنجاری‌های کروموزومی

بارداری در سن بالا احتمال نقص مادرزادی را در جنین افزایش میدهد. این مسئله به خصوص در فرزندان مادران بالای 40 سال دیده میشود. از ناهنجاری های معمول، ابتلا به سندرم داون می باشد.

وقتی سن مادر بین 35 تا 39 سال باشد، احتمال بروز سندرم داون و سایر مشکلات کروموزومی و نارسایی های ژنتیکی در او وجود خواهد داشت. این احتمال دو در هزار است.

در مادران بالای 40 تا 44 سال به چهار در هزار و در مادران بالای 45 سال به چهارده در هزار میرسد.

اگر سن شما بالای 40 سال است و قصد باردار شدن دارید، باید کاملا تحت مراقبت های خاص پزشکی باشید و آزمایش های ژنتیکی را افزایش دهید. در این صورت اگر مشکل ژنتیکی وجود داشته باشد، جنین سقط خواهد شد. اختلالات کروموزومی شایع ترین علت سقط جنین می باشد.

فشار خون بالا

از جمله اختلالات شایع دوران بارداری، به ویژه برای زنان با سن بالای 35 سال، ابتلا به فشارخون بارداری می باشد. علت این عارضه اختلال در عملکرد سیستم بدن می باشد و میتواند در خونرسانی به جفت مشکل ایجاد نماید.

به این ترتیب اکسیژن رسانی به جنین مختل میشود و این مسئله میتواند زایمان زودرس یا مرگ جنین را در پی داشته باشد.

افزایش فشار خون در دوران بارداری میتواند احتمال ابتلا به بیماری های قلب را در مادران افزایش دهد.فشار خون در زنان باردار میتواند در هر سنی، نباید بالاتر از 14 برود. افزایش فشارخون علائمی همچون خستگی و بی حالی ، تنگی نفس، سردرد، قرمزی پوست، حالت تهوع و زودرنجی و ورم دست و پا را برای زنان به همراه دارد.

عوارض دیگر فشار خون بالا شامل پاره شدن عروق مغزی و حتی تشنج نیز میتواند باشد.

دیابت

انسولین ماده ای شیمایی است که به بدن در هضم گلوکز کمک میکند. اگر بدن قادر به تولید انسولین نباشد، فرد دچار دیابت میشود و ارگان های داخلی بدن همچون چشم، سیستم عصبی و رگ های خونی آسیب خواهند دید.

دیابت بارداری در طول دوران بارداری ایجاد میشود و موجب سنگین شدن بیش از حد جنین و به دنبال آن مشکلات مربوط به زایمان و حتی زایمان زودرس و سزارین خواهد شد.

نوزاد متولد شده در این شرایط مشکلاتی همچون هایپو گلیسمی (قندخون پایین) و زردی یا یرقان را تجربه خواهد کرد. بارداری در سنین بالا خطر ابتلا به دیابت را دو برابر میکند و از هر صد زن باردار بالای 35 سال، سه تا پنج نفر به این عارضه دچار میشوند.

رشد میزان ابتلا به دیابت در زنان بالای 35 سال از سال 1991 تا 2001 در بین زنان 61% بوده که این آمار بسیار خطرناک است. دیابت بارداری را باید از طریق رژیم غذایی، ورزش و کنترل قند خون به صورت روزانه مدیریت کرد.

کسانی که دیابت بارداری را تجربه میکنند معمولا 50 تا 60 درصد بیشتر از سایرین در سنین بالا دچار دیابت نوع 2خواهند شد. زنان چاق بیشتر در معرض دیابت بارداری قرار دارند.

خطر سقط جنین

احتمال سقط جنین در مادران باردار بالای 35 سال به دلیل دیابت، فشارخون بالا و قرار گرفتن جفت در پایین رحم و … وجود دارد.

از هر ده زن باردار در سن 35 سالگی، یک نفر دچار سقط جنین میشود. از هر 5 زن بالای 40 سال نیز یک مورد سقط جنین مشاهده شده است. این مادران باید به صورت مداوم توسط پزشک خود معاینه گردند، همچنین یک راه برای اطمینان از ضربان قلب جنین و سلامت او در خانه نیز وجود دارد که آن هم استفاده از سونیکید است. میتوانید در مقاله سونیکید چیست در مورد این دستگاه اطلاعات بیشتری پیدا کنید.

به طور کلی با بالارفتن سن، تخمدان ها پیر میشوند و تخمک امادگی کمتری برای باروری خواهد داشت. این تغییر مسائل و مشکلاتی را نیز به همراه دارد. به این جهت بارداری در سنین زیر 30 سال توصیه میشود.

روش‌های کمک به بارداری در سنین بالا

به لحاظ علمی تا قبل از یائسگی امکان بارداری برای ما وجود دارد. هنوز تخمک آزاد میکنید و میتوانید به طور طبیعی باردار شوید. اما در سنین بالای 35 سال و بعد از 6 ماه تلاش برای حاملگی، اگر هنوز موفق نشده اید، ممکن است بارداری شما با مشکل روبرو شود.

مشاوره گرفتن از متخصص زنان میتواند در تعیین علت بارداری و روش های درمان آن به شما کمک کند.

امروزه پیشرفت های زیادی در زمینه ناباروری صورت گرفته و زنان بین 40 تا 50 سالگی نیز امکان باردار شدن و به دنیا آوردن کودک سالم را دارند. یائسگی تنها مانع عدم بارداری نیست و تنها یک علت طبیعی برای این مسئله است.

داشتن یک کودک در رحم متفاوت از باردار شدن است. پس تا زمانی که رحم شما سالم است و میتواند کودک را در خود نگه دارد، احتمال اینکه تا 50 سالگی باردار شوید وجود دارد.

پزشکان مشکلات باروری زنان را با دارو درمان میکنند. این داروها معمولا تخمک را تحریک میکند. همچنین روش های فناوری کمک باروری (ART) نیز در این مورد موثر هستند. این راهکارها تنها برای باردار شدن هستند و نمیتوانند مشکلات ناشی از بالابودن سن را حل کنند.

قدرت باروری در سنین بالا برای مردان

تصور عموم مردم بر این است که تنها قدرت باروری در زنان با افزایش سن، کاهش می یابد. این در حالی است که مردان نیز در سنین بالا شانس باروری کمتری دارند و تنها تفاوت این است که این مسئله برای آنها کمی دیرتر اتفاق میافتد.

مردان تقریبا از 40 سالگی قدرت باروری را به مرور از دست میدهند. حجم مایع منی و تعداد اسپرم ها برای آنها کاهش میابد و همچنین احتمال نقص ژنتیکی در سلول های اسپرم برای آنها وجود دارد.

هرچه سن مردان بالاتر می رود، زمان بیشتری نیاز دارند تا بتوانند همسر خود را باردار کنند. علاوه بر این زنان بیشتر در معرض سقط جنین قرار میگیرند و این موضوع به دلیل کهولت سن در مردان است و ربطی به سن زن ندارد.

با این وجود این مسئله به این معنا نیست که مردی در 40 سالگی نمی تواند پدر شود. تنها برای مردان در این سنین باروری احتمال کمتری خواهد داشت.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر تلاش می‌کنید باردار شوید و موفق نمی‌شوید، زمان آن است که به متخصص باروری مراجعه کنید، مخصوصا اگر در یکی از وضعیت‌های زیر قرار داشته باشید:

اگر زیر ۳۵ سال دارید و ۱ سال است تلاش می‌کنید باردار شوید؛

اگر بیشتر از ۳۵ سال دارید و حدود ۶ ماه است تلاش می‌کنید باردار شوید.

زوج‌هایی که بیماری‌های ژنتیکی مشخص دارند یا افرادی که بیش از یکی دو بار سقط جنین داشته‌اند نیز باید با پزشک یا متخصص باروری مشورت کنند.

آیا بچه‌ دار شدن در سنین بالا مزایایی دارد؟

به‌رغم موارد گفته شده، بچه‌دارشدن در سنین بالا علاوه بر اینکه به شما زمان بیشتری می‌دهد تا در شغل و رابطه‌تان پیشرفت کنید، هم برای خودتان و هم برای کودک‌تان مزایای دیگری دارد.

۱. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که مادران در سنین بالا صبورترند و تمایل کمتری دارند که سر بچه‌ها دادوبیداد یا آنها را تنبیه کنند. بنابراین، بچه‌های آنها مشکلات اجتماعی، عاطفی و رفتاری کمتری در مدارس ابتدایی دارند.

۲. این مطالعه همچنین نشان داد کودکانی که از مادران مسن‌تر متولد می‌شوند، نسبت به آن دسته از هم‌سالان‌شان که از مادرانی جوان متولد شده‌اند، معمولا سالم‌ترند و بهتر آموزش می‌بینند.

۳. انتظار برای بچه‌دارشدن به طولانی‌تر شدن عمرتان کمک می‌کند. مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۶ دریافت که در زنانی که دیرتر بچه‌دار شده‌اند احتمال ادامه زندگی تا ۹۰سالگی بیشتر است.

۴. یک مطالعه در دانشگاه اقتصاد لندن نشان داد کودکانی که مادران‌شان در ۳۵ تا ۳۹سالگی آنها را به دنیا آورده‌اند، در سنین ۱۰ تا ۱۱ سال، نمره‌های بهتری در آزمون‌های شناختی می‌گیرند. چرا؟ زیرا احتمالا مادران در سنین بالاتر تحصیلات بالاتری دارند، باتجربه‌ترند و از رفاه مالی بیشتری برخوردارند و ممکن است این عوامل در داشتن کودکان باهوش‌تر نقش داشته باشد.

البته هنوز شواهد قطعی وجود ندارد که نشان دهد تاخیر در بچه‌دارشدن مستقیما چنین نتایجی را در بر دارد. ممکن است عوامل دیگری هم دراین‌میان سهیم باشند، اما این یافته‌ها نشان می‌دهند که بارداری در سنین بالا می‌تواند مزایایی داشته باشد.

توصیه های پزشک زنان و زایمان برای بارداری در سنین بالا

بارداری در سنین بالا بیشتر نیاز به نظارت پزشک دارد و بهتر است پیش از اقدام حتما با پزشک زنان مشورت کنید. زوجی که تصمیم به عقب انداختن بارداری دارند، باید ابتدا با پزشک مشورت کنند و معاینات و آزمایش های لازم را در این مورد انجام دهند.

با این کار میتوانید مطمئن شوید که مشکل خاص بهداشتی یا سلامتی در بدنتان وجود ندارد. اگر تصمیم دارید در سنین بالاتر بچه دار شوید بهتر است از همان بیست سالگی برایش آماده شوید.

پزشک از نظر فیزیکی شما را ارزیابی میکند و آزمایش های هورمونی آنتی مولرین (AMH) را برای شما در نظر خواهد گرفت. وضعیت ذخیره تخمدان نیز در شما بررسی می شود و مشخص میشود چه تعداد تخمک برای شما باقی مانده است. با این کار متوجه میشوید بارداری به شکل طبیعی تا چه سنی برای شما امکان پذیر است.

اما پزشک با شما تنها درباره ناباروری صحبت نخواهد کرد. بررسی برخی موارد مثل تصمیم برای دیرتر بچه دار شدن، شاید انتخاب خوبی برای شما نباشد و در این مورد پزشک شما را مطلع میکند.

هیچ پزشکی به شما درباره اینکه شما چه زمانی اقدام به بارداری کنید، توصیه نمیکند. اما به طور معمول باردار شدن برای زنان یکی از تغییرات مهم در زندگی آنها است و باید همه چیز را در این مورد بررسی کنند.

به یاد داشته باشید روش های لقاح مصنوعی و استفاده از تخمک های اهدایی بسیار هزینه بر است و ممکن است بارداری طبیعی در سنین پایین برای شما بهتر باشد. پس بهتر است همه جوانب را در نظر بگیرید و سپس تصمیم خود را برای این کار نهایی کنید.