چکاپ پیش از بارداری

چکاپ پیش از بارداری با جمع آوری تاریخچه پزشکی شما شروع میشود. همچنین تعدادی آزمایش باید پیش از اقدام به بارداری انجام دهید. این روند یکی از مراحل مراقبت پیش از بارداری است و شانس شما را برای بارداری افزایش میدهد. همچنین به سلامت مادر و جنین در این دوره کمک میکند. برخی متخصصان توصیه میکنند اگر قصد بارداری دارید، به موضوع مراقبت های پیش از بارداری توجه کنید و حتما حتی پیش از لقاح نزد متخصص زنان بروید. این کار به هیچ وجه وسواس و زیاده روی نیست و در مسیر بارداری و سلامت شما و کودکتان بسیار کمک کننده خواهد بود. در این دوره پزشک داروهای ممنوع پیش از بارداری را تشخیص داده و برنامه دقیقی به شما ارائه می دهد.

چکاپ قبل از بارداری چیست؟

در چکاپ پیش از بارداری، بیماری های خطرناک مادر شناسایی می شوند. پزشک برای شما آزمایشاتی را تجویز خواهد کرد و طی آن مشکلات بدن شما شناسایی شده و درمان آغاز میشود. شما میتوانید توصیه های لازم درباره نحوه صحیح ورزش کردن، تغذیه و به طور کلی سبک زندگی پیش از بارداری را دریافت کنید. پزشک در طی این چکاپ مصرف مکمل هایی مثل اسید فولیک را برای شما توصیه میکند و سلامت شما کاملا چک میشود. تجویز آزمایش و بررسی آن تماما توسط پزشک زنان انجام میگیرد. این کار باعث کاهش خطر زایمان، مشکلات مادرزادی و جلوگیری از سقط جنین خواهد شد.

چکاپ بارداری شامل چیست؟

انجام مراقبت ها و آزمایش های پیش از بارداری نیاز به یک تاریخچه پزشکی از والدین دارد. همچنین شامل آزمایش هایی از جمله آزمایش خون، پاپ اسمیر و … نیز میشود. طی این تست ها پزشک مطمئن میشود که شما از شرایط پزشکی-بهداشتی (که روی حاملگی و لقاح تاثیر دارد، برخوردار) رنج میبرید.

برخی از این آزمایش ها شامل ایمنی در برابر آبله مرغان، تبخال های مقاربتی و بیماری های مقاربتی (کلامیدیا، سیفلیس، سوزاک)، مشکلات تیروئید و انگل توکسوپلاسموز، پاراویروس B19 میشود. همچنین برخی چکاپ ها براساس موقعیت جغرافیایی که در آن زندگی میکنید، انجام میشود. این چکاپ ها شاکل کم خونی سلول های داسی شکل، تالاسمی، مشکلات ژنتیکی معمول در جغرافیای خاص و … میشود.

اگر شما دارای بیماری و شرایط خاص مثل صرع، فشار خون بالا آسم، دیابت و یا اختلالات تیروئید باشید باید تحت درمان پزشکی قرار بگیرید. ابتلا به این بیماری خا در طول بارداری برای شما وفرزندتان خطرناک است. همچنین داروهایی که برای درمان آنها استفاده می کنید، نیز برای بارداری و لقاح مضر است. علاوه بر این داشتن سلامت روان نیز بسیار ضروری است و داشتن یک بارداری موفق را تضمین میکند.

فشار خون بالا برای مادران باردار به شدت خطرناک است و به جنین آسیب میزند اما بسیاری از مادران از خطرات بالقوه ای که این بیماری به ظاهر پیش پا افتاده برای مادران به همراه دارد اطلاعات لازم را ندارند. در مقاله فشارخون در بارداری به کامل این موضوع را توضیح داده ایم.

انجام چکاپ دندان پزشکی نیز برای دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. زیرا تغییرات هورمونی در این دوره می تواند روند پوسیدگی و عفونت دهان، دندان و لثه را افزایش دهد. عفونت لثه ها میتواند از دهان به دیگر نقاط بدن گسترش پیدا کند و برای مادر و جنین خطرناک باشد. انجام این چکاپ از بیماری های دهان و دندان و نیاز به انجام رادیولوژی و عکسبرداری جلوگیری میکند.

آزمایش های قبل از بارداری

انجام آزمایش های قبل بارداری به پزشک کمک میکند تا بتواند مشکلات احتمالی شما را بررسی کند. بیماری ها و مشکلات مادر کاملا بررسی میشوند و برای درمان به او کمک میشود. آزمایش های پیش از بارداری شامل موارد زیر می باشد :

آزمایش FBS‌  

این آزمایش برای اندازه گیری قند خون و پیش از بارداری از مادران گرفته میشود و احتمال دیابت را در بارداری مشخص میکند.

برای انجام این تست باید ناشتا مراجعه کنید.

در حالت عادی کمترین میزان قند خون تا ۷۰ میلی‌گرم در دسی لیتر و بیشترین میزان آن یمان ۱۱۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر می باشد.

ناشتا بودن در زمان آزمایش قند خون بسیار مهم است و روی FBS تاثیر دارد. اگر FBS خون پایین تر از 60 و بالاتر از 400 باشد باید دوباره این تست تکرار شود. در صورت مشابه بودن نتایج بیمار تحت درمان قرار میگیرد.

به طور کلی :

FBS ۷۰ تا ۱۰۰ = نرمال

FBS  ۱۰۰  تا ۱۵۰ = استعداد بیماری دیابت

FBS   بیشتر از ۱۵۶ = بیماری دیابت

آزمایش  CREATION (کراتین)

این تست برای اندازه گیری کراتین موجود در خون انجام میشود. ماده کراتین از شکست پروتئین به وجود می آید و انعکاس عضلات ماهیچه ای بدن است. معمولا این چکاپ پیش از بارداری و همراه با آزمایش BUN گرفته میشود.

میزان کراتین در خون، عملکرد صحیح کلیه ها را بررسی میکند و در صورتیکه مقدار BUN بیش از مقدار طبیعی باشد، احتمال مشکلات خفیف یا شدید در عملکرد کلیه وجود خواهد داشت.

میزان 0.6 تا 1.2 در خانم ها و 0.8 تا 1.3 در آقایان طبیعی و نرمال است.

آزمایش BUN (اوره خون)

میزان اوره خون نیز برای شناسایی عملکرد کلیه اندازه گیری میشود. از متابولیسم مصرف پروتئین در بدن اوره تشکیل میشود که همراه با ادرار دفع میگردد. برای انجام این تست باید از 8 ساعت قبل چیزی نخورید و تا سه روز قبل مصرف گوشت را کم کنید.

اگر میزان اوره در جواب آزمایش شما 10 تا 20 میلی گرم باشد، طبیعی و نرمال است. مصرف برخی داروها و یا رژیم غذایی نامناسب میتواند میزان اوره را بالا ببرد.

آزمایش  UA (Urine Analysis)

در این آزمایش مواد مختلف ادرار بررسی می شوند و بیماری یا عفونت در ادرار مشخص می گردد. بیماری هایی همچون سنگ کلیه، عفونت ادراری و بالا رفتن فشار خون و بیماری های کلیوی و کبد، بیماری هایی هستند که در نتیجه این آزمایش مشخص میشوند.

بهتر است برای انجام این آزمایش مصرف غذاهایی که رنگ ادرار را تغییر میدهند قطع کنید و از انجام ورزش های سنگین خودداری نمائید.

پزشک در شرایطی مثل پریود بودن خانم ها یا استفاده از دارویی که رنگ ادرار را تغییر میدهند، آزمایش را به تعویق خواهد انداخت. داروهایی که شما در زمان انجام این تست مصرف می کنید باید بررسی شود.

اگر رنگ مایل به زرد تیره (کمرنگ) باشد، نرمال و طبیعی است و رنگ کاملا زرد تیره و شفاف غیر طبیعی و احتمال بیماری را نشان میدهد. تمیز و شفاف (Clarity) نیز طبیعی و نرمال است. رنگ کدر و ابری نشان دهنده حالت غیر نرمال و بوی معمولی نشان دهنده حالت نرمال و طبیعی می باشد.

بوی معمولی ادرار نشان دهنده حالت نرمال و بوی غیر طبیعی نشان دهنده حالت بیماری است.

آزمایشات UC

تست UC مخفف (Urine Culture) است و برای تشخیص عفونت در دستگاه ادراری در چکاپ پیش از بارداری انجام میشود. این آزمایش برای شناسایی علت آلودگی باکتری مخمر نیز مورد استفاده است. با کمک این تست تاثیر داروها را نیز میتوان شناسایی کرد.

در نتیجه آزمایش UC (کشت ادرار) اگر کشت حاصل باکتری بیش از ۱۰۰۰۰۰ CFU باشد، حالت غیر نرمال است و احتمال وجود عفونت زیاد می باشد. اگر نتیجه مثبت باشد، برای بررسی بهتر باید آزمایش حساسیت انجام شود.

آزمایش BG RH

در این آزمایش گروه خونی زوج مشخص میشود و اگر Rh خون منفی و Rh همسر مثبت باشد باید احتمال اختلال در زوج بررسی شود.

آزمایش INDIRECT COMB یا تست کومبس

این تست در دو مرحله مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود و به تشخیص آنتی بادی در خون دهنده کمک میکند.

تست CBC

این آزمایش با اندازه گیری دقیق سلول های خونی، سلامت کل بدن را مشخص میکند. در این تست سلول های سفید و قرمز، پلاکت های خون، هماتوکریت، کم خونی و … بررسی میشود. در نتیجه این تست که بیشتر گلبول های سفید در آن بررسی میشود، میتوان متوجه هرگونه کم خونی و بیماری های خونی دیگر شد.

آزمایش VDRL 

این تست برای تشخیص بیماری سفلیس یا شناسایی باکتری ترپونما پالیدوم انجام می گیرد. انجام این تست راه حل مناسبی برای شناسایی مطمئن سفلیس عصبی یا اندازه گیری مقادیر سلول ها و همچنین تعیین پروتئین مایع نخاعی می باشد.

با این تست می توان ابتلا به بیماری سفلیس مادرزادی را متوجه شد.

اگر نتیجه تست در حالت عادی منفی باشد، همه چیز نرمال و طبیعی است. در افراد بالای 70 سال با زنان باردار ممکن است نتیجه این آزمایش متفاوت باشد.

آزمایش HBSAG

این آزمایش برای شناسایی بیماری هپاتیت B و برای مادر انجام میشود. در صورت وجود این بیماری در مادران از ابتلای نوزاد جلوگیری میشود.

در حالت نرمال جواب تست باید منفی باشد. این به معنی مصونیت شما در برابر این بیماری است. اگر جواب تست مثبت شد، احتمال وجود عفونت فعال یا ناقل مزمن وجود دارد.

آزمایش HIV

در نتیجه این تست وجود ویروس HIV در بدن مادر مشخص میشود. این ویروس سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند و مشکلات زیاد دیگری را به همراه دارد.

اگر نتیجه تست منفی باشد به بیماری ایدز مبتلا نیستید.

آزمایش ANTI RUBELLA AB 

این آزمایش برای شناسایی مقادیر کافی آنتی بادی برای حفظ بدن در برابر ویروس سرخجه انجام میگیرد. اگر در دوران بارداری، مادر دچار بیماری سرخجه شود، برای جنین خطرناک است. زیرا منجر به عفونت جفت یا جنین خواهد شد. اگر در ماه های اول بارداری به سرخجه مبتلا شوید، خطرناک تر است و مشکلاتی را در بدن نوزاد ایجاد میکند.

ورزش پیش از بارداری

ورزش در هر شرایطی برای روحیه و سلامت فرد مفید است و در دوره بارداری نیز توصیه میشود. برای اینکه بتوانید در این دوره راحت ورزش کنید، بهتر است از مدتی قبل این کار را شروع کنید و بدنتان را به تحرک و نرمش عادت دهید.

میتوانید روزانه سی دقیقه پیاده روی کنید و این یکی از مفید ترین ورزش ها برای شما در دوران بارداری است.

داشتن وزن مناسب به شما کمک میکند تا سلامت بدن و روان شما در طول بارداری حفظ شود و از افزایش وزن ناگهانی و زیاد در این دوران جلوگیری میکند.

لاغری یا چاقی بیش از اندازه مادر را در معرض مشکلات زیادی قرار میدهد. اما به این معنی نیست که مادران با اضافه وزن یا کمبود وزن نمیتوانند بچه دار شوند. داشتن وزن مناسب، شرایط بارداری را برای شما آسان تر میکند و از بیماری و مشکلات پس از زایمان جلوگیری مینماید.