کودک در سیزده ماهگی
کودک شما یکساله شده و آغاز هفته سیزدهم از زندگی، میتواند شروع دوران نوپایی او باشد. در این مطلب با مراقبت های لازم برای یک کودک یکساله و نکات مهم در ارتباط با او آشنا خواهید شد.
کودکان پس از یک سالگی اولین قدم های خود را برمیدارند. معمولا این تجربه بین 9 تا 12 ماهگی رخ میدهد و برای برخی از کودکان ممکن است بین 14 تا 15 ماهگی اغاز دوران نوپایی باشد. فرزند شما میتواند لبه های مبل را بگیرد و راه برود. ار او هنوز این کار را انجام نمیدهد، نگران نباشید. او ممکن است کمی دیر به راه بیافتد و این کاملا طبیعی است.
به او فرصتی برای حرکت کردن بدهید، بدون اینکه کمکش کنید. او را خیلی در آغوش نگیرید و بگذارید با تکیه دادن به وسیله های خانه به راه بیافتد. بهتر است تمام مسیر راه رفتن او ایمن باشد تا امکان افتادن کمتر شود. در زان راه رفتن او را تشویق کنید و تمام وسیله های خطناک را از سر راهش بردارید.
برای تمرین تاتی کردن میتوانید انگشتان او را بگیرید و پشت سرش راه بروید. این حالت به او احساس امنیت میدهد. میتوانید یک اسباب بازی هل دادنی به او بدهید تا راه رفتن را آسان تر تمرین کند. فقط مطمئن شوید این وسیله محکم است و پایه پهن و باثباتی دارد.
دو وسیله ای که او برای راه رفتن نیاز دارد، کفش و واکر است. البته استفاده از واکر توصیه نمیشود و این وسیله خیلی ایمن نیست. در حقیقت او تنها میتواند واکر را هل بدهد و این یادگیری راه رفتن را به تاخیر خواهد انداخت.
پاهای برهنه کودک در حال تمرین برای تعادل هستند و او باید حرکات آنها را هماهنگ کند. بهتر است کفش های مناسب برای او تهیه کنید تا به خوبی از پاها محافظت کنند.
مراقبت پزشکی کودکان نوپا
ممکن است درباره برخی مسائل کودک از پزشک سوال داشته باشید و مسائلی فکر شما را مشغول کرده باشد.
سوالاتی درباره خواب کودک، اشتهای او، تعداد دندان ها در یکسالگی، توان بدنی و قدرت عضلانی کودک، ارتباط چشمی کودک و هوش و حافظه او مواردی است که در چکاپ سالانه لحاظ میشوند.
کودک شما همچنین به یک ذندان پزشک نیاز خواهد داشت. مطب دندان پزشک کودک باید محل امن و مناسبی برای او باشد. لازم است تا کودکان تا پنج سالگی زیر نظر پزشک باشند. زیرا بیشتر پوسیدگی های دندان تا 5 سالگی رخ میدهد.
این ملاقات محدود به معاینه دهان کودک است و مشکلات احتمالی او را مشخص میکند. با ویزیت دندان های تازه کودک میتوان احتمال پوسیدگی و کرم خوردگی را در آنها دانست و از خراب شدن آنها جلوگیری کرد.
لازم است پس از درآمدن دندان ها، کودک مسواک زدن را یاد بگیرد. حتما از مسواک نرم و کوچک برای او استفاده کنید و تنها مقداری خمیردندان (به اندازه یک دانه برنج) روی آن بزنید.
اضافه کردن شیر به رژیم غذایی
خوردن شیرگاو در آغاز دو سالگی برای کودک ضروری است. باید شیری به او بدهید که چربی آن گرفته شده و به اصطلاح “شیر کامل” به او بدهید.
کودکان نوپا برای سوخت و ساز جهت رشد و تامین انرژی به چربی نیاز دارد. اگر در خانواده سابقه چاقی یا اضافه وزن، بیماری قلبی و عروقی و کلسترول بالا دارید، بهتر است تغذیه با شیر کم چرب را برای او شروع کنید.
در 24 ماهگی میتوانید به طور کامل شیر کم چرب یا بدون چربی را جایگزین شیر کامل نمائید. اگر مصرف شیر به میزان متوسط، نه زیاد باشد، میتواند مواد مغذی بدن او را تامین کند.
کودک یکساله باید در روز حداقل 470 میلی لیتر در روز و کمتر از 710 میلی لیتر شیر در روز مصرف کند.
برخی بچه ها عاشق شیر هستند و ممکن است دچار زیاده روی در خوردن شیر باشند. مصرف بیش از 710 میلی لیتر از شیر در روز او را کامل سیر میکند و او را از داشتن رژیم غذایی متعادل محروم میکند.
اما برخی کودکان شیر گاو را دوست ندارند. به هر حال شیر گاو بافت، طعم و دمای متفاوتی با شیر مادر دارد و اگر کودک در مقابل خوردن آن مقاومت میکنند بهتر است آنرا به صورت مخلوط با شیر خشک یا شیر مادر به کودک بدهید.
مثلا یک پیمانه شیر کامل و سه پیمانه از شیرمادر یا شیر خشک را مخلوط کنید و به او بدهید. این برای او خوش طعم تر است و در نهایت شیر کامل را خواهد خورد.
شروع به حرف زدن در کودکان
پایان یکسالگی برای شما و کودکتان هیجان انگیز خواهد بود. کودک در 13 ماهگی شروع به گفتن کلمات مشخصی میکند و به مرور میتواند کلماتی را به زبان بیاورد.
این مسئله برای کودکان مختلف متفاوت است. به هر حال تمام کودکان در این سن بیشتر از آنچه به زبان می آورند، میفهمند و تنها زمان شروع به حرف زدن برای آنها متفاوت خواهد بود.
حالت و زبان بدن کودک منظور او را واضح تر نشان خواهد داد و او با حرکاتش شما را متوجه منظور خود میکند. مثلا با بالا بردن دست ها، بغل میخواهد و با انگشت به چیزی اشاره میکند، یعنی در مورد آن سوال دارد.
او در ابتدای حرف زدن واژه هایی از زندگی روزمره به زیان می آورد. این کلمات احتمالا مربوط به چیزهایی است که مدام با آنها سر و کار دارد، مثل “مامان” “بابا” و یا اسم سایر افرادی که با آنها در تماس است. در زمان گرسنگی ممکن است از کلمه “می می” استفاده کند یا برای زمان خواب “لالا” و برای عروسک خرسی اش کلمه “خسی” را به زبان بیاورد.
خطرات احتمالی برای کودکان نوپا
کودک شما حالا مهارت گرفتن اشیاء بین انگشتان خود را دارد و میتواند نسبتا به راحتی هرچیزی را بردارد. او ممکن است با استفاده از این مهارت هرچیزی را از روی زمین بردارد و از این کار لذت خواهد برد.
اما همیشه یک خطر بالقوه برای او وجود دارد. بهتر است مراقب چیزهایی که روی زمین ریخته است، مثل قرص و تکه های غذا یا سوزن و… باشید. او کنجکاو است و ممکن است هرچیزی را از روی زمین بردارد و به دهان ببرد.
تقلید کردن رفتار در کودکان
کودک یکساله شما علاقه دارد رفتارهای دیگران را تقلید کنند. مثلا ممکن است او حالاتی مثل برس کشیدن، پاک کردن میز، ضربه زدن به صفحه گوشی یا زدن عینک افتابی و پوشیدن کفش را از شما تقلید کند. او در نهایت کلمات و شیوه و روش گفتاری شما را نیز تقلید خواهد کرد.
این تقلید کردن عیبی ندارد. اما بهتر است همیشه مراقب رفتارهای تقلیدی او باشید زیرا ممکن است رفتارهای خطرناکی مثل قرص خوردن را نیز از شما تقلید کند. پس حتما از درپوش های مناسب برای قرص ها استفاده کنید و اجازه ندهید او جای آنها را یاد بگیرد.
